man‎Willem Frederik George Lodewijk "Guillot" van Oranje Nassau King of the Netherlands Prince of Orange-Nassau‏‎ [I58881]‎, zoon van Willem Frederik "Willem" van Oranje Nassau Prins van Oranje Nassau en Frederica Louisa Wilhelmina "Wilhelmina" van Pruisen prinses van Pruisen‏.
Alias: Willem II der Nederlanden, gedoopt ‎06 dec 1792 Den Haag, overleden ‎17 mrt 1849 Tilburg‎, leeftijd ongeveer 56 jaar. Beroep: koning der Nederlanden / groothertog van Luxemburg / hertog van Limburg
Zijn ouders waren de latere koning Willem I der Nederlanden en Wilhelmina van Pruisen. Zijn grootvaders waren de heersende stadhouder Willem V en de Pruisische koning Frederik Willem II van Pruisen. Hij had een jongere broer: Frederik (1797-1881), en twee jongere zusters: Paulina (1800-1806) en Marianne (1810-1883). Na de uitroeping van de Bataafse Republiek in januari 1795 vluchtte de gehele stadhouderlijke familie, waaronder de toen tweejarige Willem naar Engeland. Vanaf 1797 verbleef Willem samen met zijn ouders aan het hof van de koning van Pruisen in Berlijn. Hier werd hij van 1803 tot 1809 opgeleid aan de militaire academie. Een van de leraren verbonden aan deze academie was Carl von Clausewitz. Willem raakte hier goed bevriend met de Pruisische prinsen.

Vanaf 1809 tot 1811 studeerde hij in Oxford. In deze periode maakte hij in gezelschap van zijn gouverneur de Constant Rebecque twee lange reizen. Eerst door het zuidwesten van Engeland, later een reis van ruim vier maanden door het noorden van Engeland, Schotland en Ierland. Daarna diende hij op het Iberisch schiereiland drie jaar lang in het Engelse leger als een van de aides-de camp van Arthur Wellesley, de bevelhebber van het Engelse expeditieleger op het Iberisch schiereiland. Hier maakte hij in 1812 onder andere de zeer bloedige bestorming van het fort van Badajoz en de succesvolle Slag bij Salamanca mee. Hij ontsnapte meermalen maar nipt aan de dood. De reden dat zijn vader zulke ongebruikelijk grote risico's met het leven van de troonopvolger nam, was gelegen in het feit dat Willem de laatste troefkaart was, waar de Oranje-dynastie nog over kon beschikken in een poging om weer een vooraanstaande rol op het Europees toneel te gaan spelen. Het plan was om Willem te laten trouwen met de Engelse kroonprinses Charlotte.

Nadat zijn vader in november 1813 met Engelse steun (met name van de minister van buitenlandse zaken Castlereagh) soeverein vorst van de Nederlanden was geworden, zette Willem enige weken later voet op Nederlandse bodem. Toen zijn vader zich in 1815 in de aanloop naar de Slag bij Waterloo uitriep tot koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd Willem officieel troonopvolger. In die periode was hij tot de komst van Wellesley (sinds 1814 ook bekend als de hertog van Wellington) opperbevelhebber van de aanwezige geallieerde Engelse, Nederlandse, Belgische en Duitse troepen. Zijn rol, met name in de voorbereiding op de Slag bij Quatre-Bras was cruciaal. Hij zag de strategische waarde van Quatre-Bras en had van tevoren goede afspraken gemaakt met de generaals de Constant Rebecque (zijn vroegere gouverneur) en de Perponcher over hoe te handelen in het geval van een Franse aanval langs deze route. Vooral daardoor wist zijn leger van Belgische, Nederlandse, Duitse en Engelse troepen hier onverwachts stand te houden tegen een Franse overmacht onder maarschalk Ney. Zonder dit succes was er geen Slag bij Waterloo geweest. In de Slag bij Waterloo raakte Willem II zwaar gewond aan zijn schouder. De rest van zijn leven werd hij zowel in binnen- als buitenland gezien als een van de grote helden die Napoleon definitief hadden verslagen.

Nadat zijn vader in november 1813 met Engelse steun (met name van de minister van buitenlandse zaken Castlereagh) soeverein vorst van de Nederlanden was geworden, zette Willem enige weken later voet op Nederlandse bodem. Toen zijn vader zich in 1815 in de aanloop naar de Slag bij Waterloo uitriep tot koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden werd Willem officieel troonopvolger. In die periode was hij tot de komst van Wellesley (sinds 1814 ook bekend als de hertog van Wellington) opperbevelhebber van de aanwezige geallieerde Engelse, Nederlandse, Belgische en Duitse troepen. Zijn rol, met name in de voorbereiding op de Slag bij Quatre-Bras was cruciaal. Hij zag de strategische waarde van Quatre-Bras en had van tevoren goede afspraken gemaakt met de generaals de Constant Rebecque (zijn vroegere gouverneur) en de Perponcher over hoe te handelen in het geval van een Franse aanval langs deze route. Vooral daardoor wist zijn leger van Belgische, Nederlandse, Duitse en Engelse troepen hier onverwachts stand te houden tegen een Franse overmacht onder maarschalk Ney. Zonder dit succes was er geen Slag bij Waterloo geweest. In de Slag bij Waterloo raakte Willem II zwaar gewond aan zijn schouder. De rest van zijn leven werd hij zowel in binnen- als buitenland gezien als een van de grote helden die Napoleon definitief hadden verslagen.

Van december 1813 tot in mei 1814 was Willem verloofd met de Britse kroonprinses Charlotte Augusta, dochter van de latere koning George IV. Zij verbrak de verloving en huwde uiteindelijk met Leopold van Saksen-Coburg, de latere koning Leopold I van België. Willem II trad op 21 februari 1816 in het huwelijk met Anna Paulowna, een dochter van tsaar Paul I van Rusland.

Gehuwd ‎01 feb 1816 Sint Petersburg, leeftijd ongeveer 23 jaar (33 jaar gehuwd)
Huwelijks ID nr. 1 (17914)

met:

womanAnna Pavlovna Queen of the NetherlRomanov Grand Duchess of Luxembourg Grand Duchess of Russia‏‎ [I58882], leeftijd bij huwelijk 21 jaar, dochter van Paul I Romanov en Sophia Dorothea von Württemberg‏.
Geboren ‎18 jan 1795 Sint Petersburg, overleden ‎01 mrt 1865 Den Haag‎, leeftijd 70 jaar

Kind:

1.
manWillem Alexander Paul Frederik Lodewijk "Willem" van Oranje Nassau hertog van Limburg Prins van Oranje-Nassau‏‎ [I58837]
Alias: Willem III / koning Gorilla, geboren ‎19 feb 1817 Brussel, overleden ‎23 nov 1890 Apeldoorn om 05:45 uur Op paleis "'t Loo"‎, leeftijd 73 jaar, bron: Akte, eigen code: 3296, begraven ‎04 dec 1890 Delft Nieuwe kerk . Beroep: koning der Nederlanden. Woonplaats: 's-Gravenhage
Z.M. Willem Alexander Paul Frederik Lodewijk, koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg, prins van Oranje-Nassau (koning Willem III)
Vorst in de tweede helft van de negentiende eeuw. Volgde in 1849 zijn vader pas na enige aarzeling op, omdat hij weinig ingenomen was met de nieuwe liberale Grondwet. Trachtte nog enige jaren zijn macht enigszins te herwinnen. Ging daarbij soms in tegen zijn ministers, bijvoorbeeld in 1853 (April-beweging). Verloor later steeds meer interesse in de politiek. Kreeg bovendien te maken met privé-affaires, met conflicten met zijn zoons en met gezondheidsproblemen.
Berucht vanwege zijn barse uitvallen tegen onder andere ministers. Trouwde op hoge leeftijd met de veel jongere Duitse prinses Emma, die hem een opvolgster, Wilhelmina, schonk.

in de periode 1849-1890: lid Raad van State, staatshoofd

pseudoniemen, bij-, koos- en schuilnamen
-"De waterheld van het Loo";

spotnaam
-"Koning Gorilla"; spotnaam

loopbaan
-chef regiment Russische Grenadiers van Kiev nr. 5, vanaf 1834
-chef regiment Pruisische Huzaren nr.11, vanaf 1834-vermoedelijk troonopvolger, van 7 oktober 1840 tot 17 maart 1849
-lid Raad van State van rechtswege, van 19 februari 1835 tot 17 maart 1849
-koning der Nederlanden, groothertog van Luxemburg, van 17 maart 1849 tot 23 november 1890; inhuldiging vond plaats 12 mei 1849-buiten staat te regeren, van 3 april 1889 tot 2 mei 1889-buiten staat te regeren, van 29 oktober 1890 tot 23 november 1890officiersrangenluitenant-generaal der infanterie nevenfunctiesoverzicht
-lid Kroonraad, van 7 oktober 1840 tot 17 maart 1849-voorzitter Kroonraad, vanaf 17 maart 1849; vergadering van koning en ministers; kwam slechts sporarisch bijeen
-president Raad van State, van 17 maart 1849 tot 23 november 1890; alleen formeel
-opperbevelhebber Grote Staf van het Leger, van 17 maart 1849 tot 23 november 1890
-kolonel-eigenaar Oostenrijkse infanterie, nr. 63, vanaf 1860 wetenswaardighedenuit de publieke sfeer-Keerde zich in 1848 tegen het besluit van zijn vader om een liberale Grondwet in te voeren-Verzocht op 19 oktober 1848 schriftelijk aan de koning hem afstand te verlenen van zijn rechten als prins van Oranje en als erfgenaam der Kroon
-De koning weigerde dit verzoek
-Bevond zich ten tijde van de (fatale) ziekte van zijn vader in Engeland en werd na het overlijden van zijn vader door minister Lightenvelt opgehaald
-Ondertekende op 22 maart 1849, samen met de ministers, een proclamatie waarin hij verklaarde de regering te aanvaarden
-Zijn broer, prins Hendrik, trad namens hem op als stadhouder in Luxemburg (1850-1879)
-Trachtte in de jaren 1850 en 1860 met wisselend succes diverse malen via getrouwen in de Eerste Kamer de aanneming van hem onwelgevallige wetsvoorstellen te verhinderen (o.a. Spoorwegwet 1860, Tiendwet, wet inzake de afschaffing van het dagbladzegel en de Agrarische Wet)
-Had in de jaren 1850 en 1860 vaak een belangrijke invloed op de benoeming van ministers, met name van Oorlog, Marine en Buitenlandse Zaken
-Kwam diverse malen bijna in conflict met ministers over o.a. benoemingen, het buitenlands beleid en de koloniale politiek
-Verzette zich in 1850 tegen het ontslag van drie provinciale gouverneurs, maar legde zich uiteindelijk neer bij de kabinetsbeslissing-Kwam in april 1853 in conflict met het kabinet-Thorbecke vanwege zijn mondelinge reactie op een adresbeweging (de 'April-beweging') tegen het herstel van de kerkelijke hiërarchie in Nederland. Negeerde daarbij een door het kabinet opgestelde reactie-Benoemde op 15 april 1853 Van Hall tot formateur van een nieuw kabinet
-Benoemde in 1853 niet de als eerste genomineerde liberaal Bachiene, maar de conservatief Pfister Wetstein tot lid van de Algemene Rekenkamer
-Ontmoette in 1860 in Wiesbaden en in 1861 in Luik koning Leopold I van België-Toonde in 1861 zijn persoonlijke belangstelling voor door overstromingen getroffen gebieden in Midden-Nederland-Bracht enkele malen (onder andere in 1861 in Compičgne) een particulier bezoek aan keizer Napoleon III
-Benoemde in 1866 de als tweede genomineerde F.C. Donker Curtius tot raadsheer in de Hoge Raad
-Weigerde in 1866 en 1867 het ontslag van het kabinet-Heemskerk/Van Zuylen van Nijevelt, nadat dit tot tweemaal in conflict kwam met de Tweede Kamer
-Vaardigde op 10 oktober 1866 tevens een proclamatie waarin hij impliciet de kiezers opriep een Tweede Kamer te kiezen, die meer overeenstemde met het zittende kabinet
-Weigerde op 13 juni 1879 na de verwerping van de ontwerp-Kanalenwet het ontslag van de ministers Kappeyne van de Coppello en Tak van Poortvliet
-Weigerde op 10 juli 1879 de door Kappeyne namens het kabinet gevraagde toestemming om in het nieuwe zittingsjaar een voorstel tot grondwetsherziening te mogen indienen, waarna het kabinet alsnog ten val kwam
-Vertrok in juni 1882, ondanks een kabinetscrisis, voor een badkuur naar Duitsland, waardoor de oplossing van de crisis aanmerkelijk werd vertraagd
-Bracht in juli 1883 met koningin Emma in Spa een officieel bezoek aan koning Leopold II en diens echtgenote-De Belgische koning bracht van 17 tot en met 20 oktober 1883 een staatsbezoek aan Nederland. Dit bezoek werd in mei 1884 door een tegenbezoek beantwoord-Was in 1888, 1889 en 1890 vanwege ziekte verhinderd de troonrede uit te spreken
-Tijdens zijn ziekte in april/mei 1889 werd zijn gezag waargenomen door de Raad van State
-Tijdens zijn ziekte in oktober/november 1890 trad koningin Emma als regentes op

uit de privé
-sfeer-Huwde in 1839 met zijn nicht Sophia-Zijn tweede zoon, Maurits, overleed op 4 juni 1850 in Den Haag op 7-jarige leeftijd-Leefde sinds december 1855 'gescheiden van tafel en bed' van zijn echtgenote-Weigerde tussen 1874 en 1879 toestemming aan zijn oudste zoon Willem om te trouwen met Jkvr. Anna Mathilde (Mattie) van Limburg Stirum
-De kroonprins vestigde zich daarop in Parijs en overleed aldaar op 11 juni 1879 op 39-jarige leeftijd
-Zijn derde zoon, Alexander, overleed op 21 juni 1884 in Den Haag op 33-jarige leeftijd-Kwam in 1875 tijdens een vakantie in Zwitserland in aanraking met de politie vanwege exihibitionisme en werd veroordeeld tot een geldboete
-Zag in september 1877 (drie maanden na het overlijden van zijn echtgenote) onder druk van het kabinet-Van Lynden van Sandenburg af van een huwelijk met de actrice Mlle d'Ambres

overige bijzonderheden
adressen-Brussel, paleis van de Prins van Oranje, vanaf 19 februari 1817
-'s-Gravenhage, paleis Noordeinde-Apeldoorn, paleis Het Loo

onderscheidingen
-Grootmeester Militaire Willemsorde-Grootmeester Orde van de Nederlandse Leeuw
-Grootmeester Orde van de Eikenkroon
-buitenlandse onderscheidingen; onder Spaanse Gulden Vlies en Engelse Orde van de Kousenbandpredikaten/adellijke titels
-prins van Oranje-Nassau-groothertog van Luxemburg, vanaf 17 maart 1849
-hertog van Limburg, 17 maart 1849

erefuncties
-beschermheer der Koninklijke Academie voor Burgerlijke Ingenieurs te Delft
-beschermheer Koninklijke School voor nuttige en beeldende kunsten te 's-Hertogenbosch
-beschermheer Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde te Leiden
-protector Bataafsch Genootschap der Proefondervindelijke wijsbegeerte te Rotterdam
-protector Hollandsche Maatschappij der Wetenschappen te Haarlem-beschermheer Provinciaal Utrechtsch Genootschap van Kunsten en Wetenschappen
-protector Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen te Middelburg
-beschermheer Vereeniging ter bevordering van fabrijk- en handwerksnijverheid in Nederland te 's
-Gravenhage-beschermheer Nederlandsche Maatschappij tot bevordering van Nijverheid te Haarlem-beschermheer Hollandsche Maatschappij van Landbouw
-beschermheer Koninklijke Nederlandsche Zeil- en Roeivereeniging te Amsterdam
-beschermheer Koninklijk Militair Invalidenhuis "Bronbeek"
-beschermheer Vereeniging "Het Metalen Kruis"-beschermheer Koninklijk Instituut voor de taal
-, land- en volkenkunde van Nederlandsch-Indië
-beschermheer Oost- en Westindische Opvoedingsmaatschappij te Delft

hobby's
-muziek, zang; kreeg zangles van de zangeres Maria Malibran-Garcia
-toneel
-beeldende kunst; begunstigde dit met schenkingen

publicaties/bronnen
publicaties over
-Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, dl. I, 1570
-C.W. de Vries, "Overgrootvader Koning Willem III" (Amsterdam, 1951)
-P. van 't Veer, "Maar majesteit! Koning Willem III en zijn tijd. De geheime dagboeken van minister A.W.P. Weitzel" (Amsterdam, 1968)
-C.A. Tamse, "Koning Willem III, Emma en Sophie", in: C.A. Tamse (red.), "Nassau en Oranje in de Nederlandse geschiedenis" (Utrecht, 1996)
-https://wiki-raamsdonk.nl/index.php?title=Willem_III_der_Nederlanden


Voor meer informatie, neem contact op met Terry van Erp. raamsdonkshistorie.nl